We worden ons steeds meer bewust hoe belangrijk een gezonde leefomgeving is voor onze gezondheid. Er wordt ook steeds meer aandacht besteed aan een prettige, gezonde werkomgeving. Ruimtes om je te kunnen ontspannen, meer groen en frisse lucht worden langzaam basisvereisten. De gezondheidseffecten die deze prettige aanpassingen hebben, komen voor een groot deel voort uit de effecten die rust, reinheid en regelmaat hebben op ons brein. Ook allerlei sociale interventies, zoals lunchwandelen, komen onze mentale gezondheid ten goede.
En ook het stimuleren van museumbezoek of andere culturele activiteiten hoort bij het creëren van een gezonde leefomgeving. Waarom? Omdat kijken naar kunst, het lopen door een museum waarbij je even afgeleid wordt van de waan van de dag, een gunstig effect heeft op je lichaam. Een groot deel van de huisartsbezoeken zijn het gevolg van psychosociale problemen, dus het stimuleren van activiteiten als een museumbezoek en het luisteren naar (klassieke) muziek wordt zo langzamerhand een must in onze drukke 24-uurs maatschappij. De bezuinigingen in de cultuursector kunnen dus een indirecte bedreiging vormen voor onze mentale gezondheid.
Sociale activiteiten om gezondheid te verbeteren
In het Verenigd Koninkrijk hebben ze hier werk van gemaakt. Als psychosociale problemen zo hard drukken op de zorg, is het belangrijk om in het kader van preventie na te denken over een gezonde psychosociale interventie. Een afdeling van het ministerie van Volksgezondheid aldaar heeft een soort academie opgezet: The National Academy for Social Prescribing, vrij vertaald een taskforce die sociale activiteiten “voorschrijft” om de mentale gezondheid te verbeteren. Volgens de deskundigen vervult het stimuleren van sociale activiteiten een sleutelrol in de preventie van ziekten. Hier zou Nederland een voorbeeld aan kunnen nemen. Engeland streeft ernaar om zo’n duizend speciaal daarvoor getrainde sociale voorschrijvers op te leiden om op die manier, in samenwerking met de reguliere zorg, te werken aan preventie van ziekten. Een van de dingen die sociaal kan worden voorgeschreven is een museumbezoek.
Doe mee aan creatieve projecten
Kunst op recept bestaat helaas in Nederland nog niet, maar kent in Engeland een lange geschiedenis. Het wetenschappelijk bewijs hiervoor, waarbij er wordt gekeken naar verschillende uitkomsten zoals mentaal herstel (na burn-out), eenzaamheid, angst en depressie, stapelt zich op. Er is in grote mate sprake van positieve empowerment en een verbeterde kwaliteit van leven. Allemaal gemeten met wetenschappelijke meetlatten. Het participeren in sociale, creatieve projecten doet ertoe.
Het verbetert de kwaliteit van leven, stimuleert inclusie en voorkomt daarmee eenzaamheid. Én je brein wordt geprikkeld, wat bijdraagt aan een langer en gezonder leven. Het blijkt niet alleen heilzaam voor het individu maar voor hele gemeenschappen. Hoe mooi is het dat we door een gesubsidieerd cultureel programma gezonder en beter worden. Met deze kennis ga ik regelmatig met mijn patiënten in gesprek over welke culturele activiteiten ze leuk vinden en probeer die omwille van hun gezondheid nog eens extra te stimuleren.
Deze column werd eerder dit jaar gepubliceerd in het Pure Luxe magazine.